Tercüme, yıllar içinde kendini gitgide geliştirmiştir. Bu gelişiminde söz sahibi olanlar ise, büroların yatırımları ve tercümanların sahip oldukları nitelikleri arttırmasıdır. Hepimizi biliyoruz ki, tercüme en genel itibariyle diller arasında çeviri yapmak anlamına gelir. Evet, bu şekilde söylendiğinde kulağa oldukça basit gelebilir; ancak durum pek de öyle değildir. ‘Çeviri’ dediğimiz şey, sadece bir yabancı dil bilmenin çok daha ötesinde yer alır. Bu bağlamdan şimdi sizlere, tercümede doğru bilinen yanlışları aktarmak istiyoruz.
Tercümanlık kolay bir meslektir
Hayır, değildir. Bir tercümanın “uzman” niteliğini taşıyabilmesi için herhangi iki dile aynı düzeyde hâkim olması ve bunun ötesinde, o iki dili etkin bir şekilde kullanabilmesi gerekir. Tercüman, bunun yanı sıra yöneldiği alanın kendine has gerekliliklerini de yerine getirmeyi başarmalıdır. Bu; yazılı tercümede dilbilgisi ve imla kurallarına, noktalama işaretlerine uymak; sözlü tercümede ise vurgu, şive, telaffuz gibi unsurlara dikkat etmek demektir. Her şeyin dışında, tercümanın çalışma şartları da çok kolay değildir. Evet, freelance bir tercüman çalışmalarını evinden yürütebilir; ancak zamanla yarıştığı için bazen günlerce uykusuzdan feragat edebilir.
Tercüme yapmak için tek bir dili iyi bilmek yeterlidir
Hayır, değildir. Biraz önce de söylediğimiz gibi tercümede başarı, hem kaynak hem de hedef dili aynı ölçüde bilmekten geçmektedir. Bu gereklilik yerine getirilmediği sürece, diller arası aktarımın doğruya en yakın biçimde yapılması imkânsızdır. Kaynak dilde bir kelimenin hedef dildeki karşılığını bilmeden çevirinin düzgün bir şekilde yapılabileceğini beklemek ne kadar doğru olacaktır?
Tercümede eğitimin bir önemi yoktur
Hayır, vardır. Üniversitelerde Mütercim-Tercümanlık Bölümü yer almaya başlamadan önce tercüme büroları, alaylı çevirmenlerle çalışmıştır evet; ancak günümüze geldiğimizde hemen her büronun istihdam sağlarken tercümanların eğitim düzeyine baktığı görülür.
Tercüme hakkında doğru bilinen yanlışlara yer vereceğimiz diğer yazılarımızda görüşmek dileğiyle…
Tercüman CV’si Hazırlamak
CV’ler, iş bulma sürecinde bizlerin en büyük yardımcısı niteliğini taşır. Doğru hazırlanmış ve güçlü bir CV, uzun zamandır çalışmayı dilediğimiz bir işin kapılarını bizlere aralayabilir. Ancak dediğimiz gibi bu noktada, belli kurallar çerçevesinde hazırlanması gereken CV’nin güçlü olması şarttır. Üniversitelerin Mütercim-Tercümanlık Bölümü’nden mezun olan her tercüman, profesyonel bir tercüme bürosunda çalışarak emeklerinin karşılığını almayı diler. Tercümanın, bunun gerçekleşebilmesi için öncelikle bir CV hazırlaması ve ilgili bürolara başvuru yapması gerekir. Peki, ama bir tercüman CV’sinde yer alması gereken kriterler nelerdir?
⦁ Kaliteli bir CV’de bulunması gereken öncelikli şey, iletişim bilgileridir. Bu bağlamda CV’lerinizde yer alan iletişim bilgilerinin doğruluğundan emin olun. Ev telefonu, cep telefonu ve e-posta bilgilerinize yer verin. Unutmayın ki, bir tercüme bürosu için tercümanlarına kolay ulaşabilme konusu oldukça önemlidir.
⦁ E-posta adresinin ciddiliği oldukça önemlidir. Bu nedenle e-postanızda takma isminizi vs. kullanmayın; adresinizi isim ve soyaddan oluşmasına özen gösterin.
⦁ Her zaman dürüst davranın. Örneğin; üniversite mezuniyet dereceniz üzerinde değişiklikler yapmayın. Zaten bir ⦁ tercüme bürosu sizin not ortalamanızdan ziyade, yapacağınız işlerin kalitesine bakacağı için böyle değişiklikler yapmanıza gerek yok.
⦁ Stajyerlik deneyimleriniz oldukça önemli. Öğrencilik hayatınız boyunca ve sonrasında sahip olduğunuz tüm staj deneyimlerini yazın.
⦁ Sıra geldi, iş deneyimlerine. Bunları da aynen staj deneyimleriniz gibi kronolojik bir sıralamayla yazın. Çalıştığınız tarih aralıklarını belirtmeyi ihmal etmeyin ve asla “bu küçük bir firma, bunu yazmama gerek yok” gibi bir düşünceye kapılmayın. Unutmayın ki, her staj ve iş deneyimi sizin bilgilerinizi arttırdığınız anlamına gelir.
⦁ Referans belirtmek son derece önemlidir. Ancak, bunu yaparken de dürüst davranın. Yazacağınız isimler gerçek kişiler olsun; çünkü tercüme bürosun sizin hakkınızda bilgi almak için bu kişilerle iletişime geçmek isteyebilir.
⦁ Dilbilgisi kurallarına uyun ve kesinlikle noktalama yanlışı yapmayın. Unutmayın, siz bir tercümansınız ve hâkim olduğunuz dilleri her yönüyle bildiğinizi karşı tarafa göstermek zorundasınız.
Çeviri bürolarında acil tercüme istekleri yoğundur ve tercümanları oldukça yoran bir alandır.
