Çeviri bilimin pek çok kıstası vardır; kelimeler doğru seçilmeli, çevirinin alanına uygun olarak doğru terminoloji kullanılmalı, anlam ve vurgu doğru ifade edilmelidir. Edebi çevirilerde kelime oyunları da aynı şekilde korunmalıdır. Bu durum, çeviri ofislerinin ve çevirmenlerin de kabul etmekte beis görmedikleri bir durumdur.
Peki, iş yabancı filmlerin çevirisine geldiğinde gerçekten de çeviriler başarısız mıdır? Bu soru, ülkemizde çeviri ve sinema sözcükleri bir araya geldiği her an sorulan, güncelliğini hiç yitirmeyen bir sorudur. Özellikle, İngilizceden çevirisi yapılan Hollywood sinemasının sık sık kullandığı “The F Word/ F kelimesi” cümleler içinde geçtiği zaman yapılan “lanet olsun, kahretsin” gibi çeviriler ve dublajlar ne kadar doğrudur?
Bu konuda, şunu kabul edebiliriz ki F kelimesinin bu şekilde karşılanması tam olarak anlamı verememektedir. Ancak atlanmaması gereken nokta şudur: Türkiye’de yapılan televizyon yayınları RTÜK tarafından kontrol edilmektedir ve ülkemizin sosyal – kültürel şartları Amerika Birleşik Devletleri’nden de Avrupa Ülkelerinden de farklıdır. Bu yüzden bu tarz sözcüklerin televizyon yayınlarında doğrudan sarf edilmesine denetim kurumları izin vermemektedirler. Bu durumun göz önüne alınmaması durumunda kanallar ve yayıncılar ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirler.
Bir diğer önemli nokta da şudur: F kelimesi ve buna benzer bazı kelimeler, özellikle Amerikan halkının günlük konuşma diline yapışmıştır. Bizde çok basitçe “Bu ne be?” denilebilecek bir durumda “Bu s…. Şeyi de ne?” gibi laflar etmek Amerikalılar için oldukça doğaldır. Ancak bunu ülkemizde bu şekilde yayınlamak en basit haliyle kültürel farklılıklar dolayısıyla mümkün değildir. Bu durum Avrupa sinemasından gelen filmlerdeki çevirilerde de geçerlidir.
Medya ortamlarına ait bu çevirilerde ortaya çıkan bu problemlerin dışında, film isimlerinin çevirisi de sıklıkla tartışma konusu olmaktadır. Jim Carrey’in meşhur “Eternal Sunshine Of The Spotless Mind” filminin çevirisi olan “Sil Baştan” bu konuda çok sık örnek verilmektedir. Ancak bu da, amacı para kazanmak olan bir sektörde olduğu da göz önüne alındığında pazarlama stratejisi olduğu oldukça net görünen bir çeviridir, yani isim çevirisi olduğu kadar bir yerelleştirmedir de.
